Şentop Elazığ'da Konuştu

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, Elazığ’da ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ konulu konferans verdi. 

Fırat Üniversitesi Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen konferansı çok sayıda vatandaş takip etti. Konferansa AK Parti teşkilat yöneticilerinin yanısıra MHP Elazığ il ve merkez ilçe başkanları da katıldı. Konferansta konuşan TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, 16 Nisan’da referanduma gidecek olan anayasa değişikliği maddelerine ilişkin ayrıntılı bilgiler verdi.

Anayasa değişikliğinin en önemli maddelerinden biri olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Şehtop, “Biz esasında çok basit bir şey yapıyoruz. Başbakanlıkla, Cumhurbaşkanlığını birleştirmiş oluyoruz. Zaten başbakanın kullandığı yetkiler münhasıran sadece tek imza ile kullandığı yetki yok gibidir. Çoğu Cumhurbaşkanının imzasını gerektirir. Başbakanlıkla Cumhurbaşkanlığını birleştirmiş oluyoruz. Bizim yaptığımız bu. Tek bir makam haline getiriyoruz. Cumhurbaşkanlığı makamı olmuş oluyor. Bu sistem işlemiyor. Çift başlılık olursa sistem tıkanıyor. Takınmasa da bir birini idare eder insanlar, bir yere kadar. Sistemin tıkanmamasını garanti altına almamız lazım. İşte değişiklik bu bakımdan önemli. Son sözü bir kişi söylemesi lazım.” dedi.

“HÜKÜMETİ HALK KURACAK”

Yeni sistemde Hükümetin parlamento dengelerine bağlı olarak kurulmayacağını, hükümetin doğrudan halk tarafın kurulacağını anlatan Mustafa Şenrtop, “Genel seçimlerde bundan sonra bir sandık değil, iki sandık koyacağız. Bir sandıkta milletvekillerini, meclisi seçeceğiz. Diğer sandıkta ise hükümeti seçeceğiz. Yani Cumhurbaşkanı ve ekibiyle hükümet. Bu bakımdan millet doğrudan hükümeti seçecektir. Meclis dengelerine bağlı olarak bir hükümet kurulmayacak. Meclis de 5 yıl görev yapacak hükümet de 5 yıl görev yapacak. Dolayısıyla mecliste ne yaparsanız yapın. İstediğiniz kadar parti kapatın, yeni parti kurun. Bu hükümeti etkilemiyor. Artık hükümetin varlığını meclis dengelerine bağlı olmaktan çıkarıyoruz. Böyle olunca uzaktan kumandayla iş yapabilme imkanı ortadan kalkıyor Türkiye’de. Bir husus daha var. O da istikrar meselesidir. Türkiye istikrarsız siyasi dönemleri çok gördü. 1990’lı yıllar böyledir, 1970’li yıllar böyledir. Hükümetlerin kurulamadığı, seçim yapıp da hükümet üretilemeyen dönenmeleri gördük. Hükümet kurulduğu halde devam edemeyen dönemleri gördük.” şeklinde konuştu. “BU SİSTEM SİYASİ İSTİKRAR ÜRETMİYOR” Türkiye’de 33 senede 21 hükümetin kurulduğunu belirten Şentop, “Bunu dönemlere ayırırsak; 1970’yıl yıllarda hükümet süreleri 10 ay, ortalama. Toplamda bakarsak Cumhuriyet tarihinde 65 tane hükümet kurulmuş. Halbuki bunların süresi 4 veya 5 yıl olması lazım. Bu sistem siyasi istikrarı üretmiyor. Diyorlar ki siz 14 yıldır iktidardasınız, istikrar yok mu? İstikrar var. Ama bu istikrarın sebebi güçlü bir siyasi liderin olmasıdır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, güçlü bir siyasi lider olmasıdır. Böyle bir siyasi lider olunca hükümet sistemi çok fark etmiyor. Hangi sistem olsa istikrar üretilebiliyor. Ama böyle bir güçlü siyasi lider olmazsa o zaman bugünkü sistem çuvallıyor. Yani istikrarı sistem üretmiyor. Güçlü siyasi lider üretiyor. Güçlü siyasi parti. Her zaman olmayabilir. Olmazsa o zaman istikrar yok. Sistem istikrar üretmiyor. Bizim önediğimiz sistem, kendisi istikrar üretiyor. Güçlü bir siyasi lider olmasa da seçim yaptık, birinci turda kazanamadı kimse, İkinci tura gidiyoruz. En çok o alan iki kişi ikinci tura gidiyor. İkinci turda en az yüzde 50 oy almak zorunda. Yüzde 50 oy aldıktan sonra arkasında bu kadar büyük millet desteği olan birisi 5 yıl önünde bir dönem var, bu kişi ülkeyi yönetecek. Dolayısıyla bu önediğimiz sistem, yani milletin doğrudan hükümeti seçtiği sistem istikrar üreten bir sistem.” dedi.

“PARLAMENTER SİSTEMİN İYİ İŞLEDİĞİ ÜLKELER MONARŞİLER, KRALLIKLARDIR.”

Parlamenter sistemle ilgili sıkıntıların sadece Türkiye’de değil, bazı ülkelerde de yaşandığına dikkat çeken Şentop; şöyle devam etti: “Bu sistem başka ülkelerde baktığımızda istikrar üretmiyor. İstikrar üreten ülkeler yok mu? Var. Nereler? İngiltere, Danimarka, Hollanda, İsviçre, Norveç. Nedir bu ülkelerin özelliği? Bu ülkeler krallık. Monarşi. Krallıklarda iyi işliyorMonarşilerde iyi işliyor bu sistem. Zaten bu sistemin başkanlık sistemi olarak Amerika Birleşik Devletleri kabul ettiğinde niye parlamenter sistemi kabul etmiyor da bunu kabul ediyor? 1787’de parlamenter sistem, krallıkların sistemidir diye kabul etmiyor. Nereden biliyor. İngiliz sömürgesi işte. Zaten bağımsızlığını İngiltere’ye karşı savaşarak kazanmış Amerika’da 13 koloni. Parlamenter sistemi istemiyorlar. Parlamenter sistem krallıklar sistemi diye. Aynı şey Latin Amerika ülkeleri için de geçerli. Latin Amerika’daki ülkeler de hep parlamenter sisteme karşıdır. Çünkü onlar da İspanya ve Portekiz sömürgesidir. İkisi de krallık. İkisinde de parlamenter sistem var. Yani parlamenter sistemin iyi işlediği ülkeler öncelikle monarşiler, krallıklardır.

”SALTANATIN GELEMEYECEĞİ BİR HÜKÜMET SİSTEMİNE GEÇMİŞ OLUYORUZ"

Sistem değişikliği ile Türkiye’de bundan sonra vesayet müdahalesinin imkansız hale geleceğini belirten Şentop, “Hani diyorlarya saltanata geçiliyor diye. Tam aksine parlamenter sistemin işleyebilmesi için cumhuriyet olmak gerekli değil. Parlamenter sistem monarşiler de işliyor. Yani parlamenter sistem hem krallıklarda işliyor hem cumhuriyetlerde işliyor. Ama bizim önerdiğimiz Cumhurbaşkanlığı sistemi sadece cumhuriyetlerde işliyor. Dünyada 59 tane başkanlık sistemi var. Bunların hepsi cumhuriyettir. Çünkü monarşiyle, krallıkla Cumhurbaşkanlığı sisteminin bir araya gelebilmesi mümkün değil. Bu değişiklikle Türkiye’de bir daha saltanatın gelemeyeceği bir hükümet sistemine geçmiş oluyoruz. Parlamenter sisteminde saltanat mümkün. Şimdi bütün bu gerekçelerle bu değişikliği yaptık. Bu değişiklikle Türkiye’de bundan sonra vesayetin müdahalesi imkansız hale getirecek. Türkiye’de istikrarı hükümet sisteminin kendisinin ürettiği ve Türkiye’de güçlü hükümetlerin olduğu bir dönemi garanti almak için bu değişiklik zaruri değişikliktir. Bugünkü sistemde tek oy kullanıyoruz. Yasama organı seçiyoruz. Hükümet onun içinden çıkıyor. Millet doğrudan seçmiyor hükümeti. Ama bizim önerdiğimiz, 16 Nisan’da oylanacak sistemde Meclisi ayrı, hükümeti ayrı seçiyoruz. Bu sistemi aslında biz yerelde de uyguluyoruz. 1963’ten beri Türkiye’de meclisi ayrı seçiyoruz, belediye başkanını ayrı seçiyoruz. Yani biz, mahalli idarelerde zaten bu sisteme geçmişiz. Şimdi artık merkezi hükümette de uygulayacak hale getiriyoruz.” şeklinde konuştu.

“ASKERİ MAHKEMELER KALDIRILACAK”

Yeni sistemle birlikte Askeri mahkemelerin kaldırılacağını da ifade eden Şentop, şu ifadelere yer verdi: “Türkiye sadece yerel mahkemeler değil. Askeri mahkemeler de var. Bunlar hep tartışılır Türkiye’de. Askeri mahkemeler daha önce sivilleri de yargılıyordu. Biz zaman içerisinde yaptığımız değişikliklerle önce sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmasını çıkardık, daha sonra askerlerin yargılandığı suçlar arasında ayrım yaptık. Askeri suçlarla başka suçları ayırdık. Ama askeri yargının olması yanlış bir şey. Uzun zamandır konuşuldu, tartışıldı bu. Onu kaldırıyoruz. Askerler de sivil mahkemelerde yargılanacak. Tabi askerlerin kendine mahsus özel kanunu olabilir. Ama bu ceza kanunu askeri mahkemeler değil, sivil mahkemeler uygulayacak.

”CHP YALAN BİLGİLERLE MİLLETİMİZİN KAFASINI BULANDIRMAYA ÇALIŞIYOR"

Hükümet sistemi ile ilgili değişikliği eleştiren CHP’ye yüklenen Şentop, “Hükümet sistemi ile ilgili değişikliği eleştiren başta CHP yalan bilgilerle, yalan değerlendirmelerle milletimizin kafasını bulandırmaya çalışıyor. Yalan sadece bir bilginin olduğundan farkı gösterilmesi, çarpıtılması değildir. Bir konuyla ilgili yarısının söylenip, yarısının söylenmesi yalanın farklı bir türüdür. Bizim bu sistemi anlayabilmemiz için, itirazları, soruları karşılayabilmemiz için 4 perspektif önerdik. Bunlardan bir tanesi bu bir hükümet sistemi değişikliğidir. Dolayısıyla bugünkü hükümet sistemi gözlüğü ile yeni sisteme bakarsak yanlış sonuca varırız. Mesela gensoru niye yok. Güven oyu niye yok diyorlar. Gensoru, güvenoyu dediğiniz şey parlamenter sistemde olur. Çünkü hükümet parlamentonun içinden çıkıyor. Parlamentonun güvenoyu ile hükümet kuruluyor. Gensoru güvenoyunun geri alınmasıdır. Bu sistemde güvenoyu yok. Çünkü meclisin içinden çıkmıyor ki hükümet. Millet seçiyor hükümeti. Bu sistemin tabiatı icabı olan bir farklılık. Bu sistemin gözlüğü ile bakarsanız o zaman bazı şeyleri göremeyebilirsiniz bu sistemde.” İfadelerine yer verdi.

BAŞBAKANLIKLA, CUMHURBAŞKANLIĞINI BİRLEŞTİRMİŞ OLUYORUZ

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin dünyada 59 ülkede uygulandığına dikkat çeken Mustafa Şentop, şöyle konuştu: “Biz yeni bir sistem icat etmedik. Bu sistemin benzerleri dünyada uygulanıyor. Dünyada 59 ülkede hükümetin doğrudan halk tarafından seçildiği başkanlık sistemi, cumhurbaşkanlığı sistemi var. Biz esasında çok basit bir şey yapıyoruz. Başbakanlıkla, Cumhurbaşkanlığını birleştirmiş oluyoruz. Zaten başbakanın kullandığı yetkiler münhasıran sadece tek imza ile kullandığı yetki yok gibidir. Çoğu Cumhurbaşkanının imzasını gerektirir. Başbakanlıkla Cumhurbaşkanlığını birleştirmiş oluyoruz. Bizim yaptığımız bu. Tek bir makam haline getiriyoruz. Cumhurbaşkanlığı makamı olmuş oluyor. Bu sistem işlemiyor. Çift başlılık olursa sistem tıkanıyor. Takınmasa da bir birini idare eder insanlar, bir yere kadar. Biz sistemin tıkanmamasını garanti altına almamız lazım. İşte değişiklik bu bakımdan önemli. Son sözü bir kişi söylemesi lazım. REJİM DEĞİŞİKLİĞİ MESELESİ ÇOK KOMİK BİR ŞEY “Rejim değişiyor” eleştirilerine de cevap veren Şentop, şunları kaydetti: “Rejim değişikliği meselesi çok komik bir şey. Cumhuriyet Halk Partisi, Türkiye’de bir anayasa değişikliği yapılmış da ona rejim değişikliği ne zaman dememiş? Yok böyle bir şey. 2010’da anayasa değişikliği olmuş, bu rejim değişikliğidir diye Anayasa mahkemesine dilekçe yazmışlar. 2007’de Cumhurbaşkanını halk seçsin diye anayasa değişikliği yapmışız, rejim değişikliği demişler. CHP, kendisinin içinde olmadığı anayasa değişikliğine zaten rejim değişikliği diyor. Bunu ciddiye almamız mümkün değil. Keşke bu değişikliğin içeriğiyle ilgili madde madde konuşabilseler.

”ANAYASANIN DEĞİŞMEZ MADDELERİNE DOKUNULMUYOR"

Yeni sistemde anayasanın değişmez maddelerine dokunulmadığını vurulayan Şentop; "Eyalet sistemi meselesi; artık bunu kimsenin çok yüksek sesle dile getirmesi mümkün değil. Çünkü bizim teklifimiz ortada. Öyle bir şeyi mümkün kılacak olan anayasanın değişmez maddelerinde değişiklik yapmaktır. Öyle bir şey yok bizim yaptığımız öneride. O maddelere dokunulmuyor. Dokunulamaz zaten. Öyle bir değişiklik yok. Biz Türkiye’nin devlet yapısının üniter yapı, merkezi ve tek devlet yapısı olması gerektiğine inanıyoruz. Eyalet sistemi dediğimiz şey ülkenin tarihi ile ilgilidir. Sistemle ilgili değil." dedi.