Sağlam Dişler Mutlu Gülüşler

Elazığ Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. İbrahim Halil AKKUŞ ağız ve diş sağlığının önemine dikkat çekti.

“Diş ve diş eti hastalıkları ülkemizde ve dünyada en önemli sağlık sorunları arasındadır. Ancak hayatı doğrudan tehdit etmediği için gereken önem verilmemektedir.

Ağızdaki olumsuzluklar diş sağlığının bozulmasına, sindirimin olumsuz etkilenmesine yol açar. Ağızla aldığımız yiyecekler çiğnenip, tükürükle karıştırılarak yutulmaya ve sindirime hazır hale getirilirler. Ağız ve dişlerin sağlıklı olması hoş bir görünüm vererek, kişinin konuşma gülme gibi durumlarda da rahat hareket etmesine yardımcı olur. Diş çürüğü ve diş eti hastalığından dolayı kişinin çevresini rahatsız etmesi sıkıntılı bir durum oluşturur. Kısaca ağız ve diş sağlığı kişinin sosyal iletişimini ve dolayısı ile bütün hayatını etkileyen faktörlerden birisidir.

Diş çürüğüne ağızdaki bakteriler neden olur. Bakterilerin yanında diş çürümesine neden olan diğer öğeler, diş aralarında kalan besin artıkları ve duyarlı bir diş yüzeyidir.

Diş Çürümesinin Nedenleri:

*Şekerli besinlerin aşırı tüketimi.

*Dişlerin fırçalanmaması

*Yumuşak besinlerle beslenilmesi

*Sık aralıklarla gebe kalınması

*Bebeklik dönemlerinde yüksek ateşli hastalıklar geçirilmesi.

 *Yanlış ve hatalı ilaç kullanımı diş çürümesine neden olan etmenlerdendir. Diş çürüklerinde erken tanı hem sağlık hem de sosyal ve ekonomik yönden önem taşır. Diş çürükleri daha ilk aşamada tespit edilip, tedavisi yapılırsa diş kurtarılır. İlk aşamada tedavi için yapılan harcamalar daha azdır. Tedavi süresi de kısadır. Çürüğün ilerleyen aşamalarında yapılan harcama ve emek artar.  

Çürüğe bakteriler sebep olduğu için ağızda çürük varsa mikroorganizma da var demektir. Vücutta bir enfeksiyon odağının bulunması yani iltihap kaynağının varlığı vücut direncini düşürür. Bu özellikle çocuklarda sık rastlanan bir durumdur. Tedavi edilmeyen enfeksiyon kaynağı durumundaki dişlerden öncelikle yakın dokular zarar görür. Bademcikler iltihaplanır, sinüzit oluşur, baş ağrısı ve ağız kokusu en sık rastlanılan olaylardandır. Ayrıca kalp kapakçığının iltihaplanması ve mide- barsak sisteminin hastalanmasını sağlayabilir.

* Her yemekten sonra dişler fırçalanmalıdır.

* Dişlerin fırçalanması doğru bir şekilde ve en az 3 dakikada olmalıdır.

* Gece yatmadan önce dişler mutlaka fırçalanmalıdır.

* Günde bir kere ” diş ipi ” kullanarak, dişlerin araları temizlenmelidir

* Günde en az bir kere ağız çalkalama solüsyonları ile gargara yapılmalıdır.

 * Diş eti çekilmesi olanlar veya protez kullananlar “ara yüz fırçası” ile temizlik yapmalıdır.  

  1) Ağız ve diş sağlığının korunmasında beslenmenin önemli bir yeri vardır. Alınan besinler kalsiyum, fosfor ve flor minerallerini yeterince içermelidir. Dişlerin gelişimi sırasında bu mineraller alınmalıdır. Yine alınan besinler diş eti ve diş sağlığı için A,D,C vitaminlerini içermelidir. Belirtilen vitaminler ve mineralleri karşılamak için yeterince et, süt, süt ürünleri, yumurta ile sebze ve meyve tüketilmelidir.   

 2) Diş çürümelerinin önlenmesi için dişler düzenli olarak yemeklerden sonra tekniğe uygun fırçalanmalıdır.  

 3) Öğün aralarında özellikle şekerli yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir. Şekerli besinlerin tüketilmesi durumunda fırçalama imkanı yoksa en azından ağız suyla çalkalanmalıdır. Aynı durum kola gibi asitli içecekler içinde geçerlidir.

 4) Sert cisimleri ısırma, parmak emme, tırnak yeme ve kürdan kullanma gibi alışkanlıklar dişlerde gelişme bozukluklarına, düzensiz dişlere ve dişeti hastalıklarına neden olduğundan bu durumlardan kaçınılmalıdır.  

Elazığ Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. İbrahim Halil AKKUŞ ağız ve diş sağlığının önemi ile ilgili olarak  “Ağız vücuda açılan bir kapıdır, bu nedenle ağız sağlığı sadece düzgün konuşmak sağlıklı beslenmek güzel bir gülüşe ve ferah bir nefese sahip olmak  için değil aynı zamanda bütün vücut sağlığı için çok önemlidir. 

Ağız ve diş sağlığı genel sağlığın önemli bir parçasıdır. Ağız sağlığının bozulması sindirim sisteminde,  kalp,  beyin, böbrekler ve eklemlerde ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Diğer yandan ağız içindeki bazı belirtiler de sistemik bazı hastalıkları işaret edebilir.

Ağız ve diş sağlığını korunmak diş hekimi ve bireyin ortak görevidir. Birey düzenli olarak diş hekimi kontrollerine gitmeli ve gerekli ağız bakımını yapmalıdır. Gün içerisinde bakımı ve kontrolleri ağrı olmadığı sürece ihmal edilen dişler çok daha büyük sorunlarla karşılaşılmasına neden olabilir. Dişler düzenli olarak her sabah kahvaltıdan sonra ve her gece yatmadan önce özenle fırçalanmalıdır. Aynı şekilde her gece yapılacak arayüz temizliği ağız ortamındaki bakteri birikimi engellemenin tek yoludur. Ağız kokusu ve dişeti kanamalarını önlemenin temeli doğru ve eksiksiz diş bakımıdır. Dişlerin çürümesinde ve dişeti hastalıklarının ortaya çıkmasında rol alan bakteriler besin olarak çikolata ve şeker gibi gıdaları kullanırlar. Bu nedenle beslenme alışkanlıklarının meyve sebze ve kalsiyum içerikli gıdalardan zengin olacak şekilde düzenlenmesi kişiye ağız sağlığını korumada avantaj sağlayacaktır. Düzenli diş hekimi kontrollerine gitmek hem ağız ve diş sağlığının hem de genel sağlığın korunmasında çok önemli bir yere sahiptir.  6 ayda bir diş hekimi kontrolüne giden birey herhangi bir sorunla karşılaştığında erken teşhis şansı olacaktır. Özellikle sigara kullanan ve sistemik hastalıkları olan bireyler yüksek risk grubunu oluşturdukları için diş hekimi kontrollerine daha sık gitmelidirler.  Diş hekiminden öncelikle ağız ve diş bakımının nasıl yapılması gerektiği ayrıntılı ve uygulamalı bir şekilde öğrenilmelidir”.