Karataş'tan Sağlık Çalışanlarına Uyarı

Aktif Sağlık-Sen Şube Başkanı Ümit Karataş düzenlemiş olduğu basın toplantısında; ''Anayasa Mahkemesi kararı gereği; ''Sağlık Çalışanlarının 30 yılın üzerindeki çalışma yıllarının, Emeklilik İkramiyelerini etkileyeceğini ve uygulama devreye girdiğinde ikramiye miktarının yıllık 1.800 ile 2 bin 500 lira arası yükseleceğini'' söyledi.

Anayasa Mahkemesinin, Emekli Sandığı Kanununun, ''Emekli İkramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağına" ilişkin hükmünü oy çokluğuyla iptal ettiğini belirten Başkan Ümit Karataş açıklamasına şöyle devam etti;'' Ankara 10. idare Mahkemesi,6270 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değiştirilen maddesinde yer alan'' verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmaz" ibaresinin Anayasaya aykırı olduğu kanısına vararak, iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Davayla ilgili esas incelemesini yapan Anayasa Mahkemesi, emekli ikramiyesi ödenebilecek sürenin 30 yılla sonlandırılmasına ilişkin hükmü oy çokluğuyla iptal etti.

Böylece memurlar emekli olduklarında 30 yıldan fazla çalışmışlarsa her yıl için 1.800 lira ile 2 bin 500 lira arasında ek para alacaklar.

Ankara 10. İdare Mahkemesi’nin başvurusu sonrasında Anayasa Mahkemesi, 2013/111 esas ve 2014/195 sayılı kararı, 29229 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. İlgili kararın sonuç bölümü şöyledir:

Esas Sayısı: 2013/111 Karar Sayısı: 2014/195

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Ankara 10. İdare Mahkemesi VII- SONUÇ 8.6.1949 günlü, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun, 17.1.2012 günlü, 6270 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 1. maddesiyle değiştirilen 89. maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan;A- ''Verilecek Emekli İkramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmaz" ibarelerine ilişkin esas incelemenin, "verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla sürele" ibaresi ile sınırlı olarak yapılmasına, OYBİRLİĞİYLE, B- "…verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler…" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,OY ÇOKLUĞUYLA,
C- ''verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler..."ibaresinin iptali nedeniyle uygulanma olanağı kalmayan bu ibareden sonra gelen ".ile." sözcüğünün de, 30.3.2011 günlü, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALİNE, OY BİRLİĞİYLE  karar verildi." 

Bilindiği üzere Sağlık Çalışanları kaç yıllık hizmetleri olursa olsun, en fazla 30 yıl hizmet üzerinden emekli ikramiyesi alabilmektedir. 30 yılın üzeri için kendilerine herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Özellikle son yıllarda, çalışan maaşı ile emekli maaşı arasındaki farkın çok artması dolayısıyla, pek çok Sağlıkçı zorunlu olarak 30 yılın üzerinde çalışmak durumunda kalmaktadır. Bu çalışmanın önemli bir kısmının ikramiye dışında bırakılması ise büyük bir hak kaybına yol açmaktadır.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 89. maddesinin 4. fıkrasında yer alan “…verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler … (dikkate alınmaz)” hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu iddiasıyla, iptal davası açılmış,Anayasaya aykırılık iddiası,Ankara 10. İdare Mahkemesi tarafından yerinde bulunmuş ve mahkeme yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştur.Anayasa Mahkemesi,söz konusu düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. Böylelikle emekli ikramiyesinin ödenmesinde 30 yıl sınırı ortadan kalkmış ve Sağlık Çalışanları çalıştıkları sürenin tamamı üzerinden emekli ikramiyesi almaya hak kazanmıştır.Emekli ikramiyesinin ödenmesinde süre sınırının olması açıkça Anayasa’ya aykırıdır.Bu durumda,gündeme getirilecek yeni yasal düzenleme de kaçınılmaz biçimde Anayasa’ya aykırı olacaktır.Yapılması gereken iptal kararının uygulanması ve tüm süre sınırlaması kaldırılarak Sağlık Çalışanlarının çalıştıkları sürenin tamamı üzerinden, emekli ikramiyesi almalarının sağlanmasıdır. Zira böyle bir sınır işçiler için söz konusu değildir. İşçiler kıdem tazminatlarını kıdem sürelerinin tamamı üzerinden alabilmektedirler. Yani bir işçinin 30 yılı aşan çalışması için kıdem tazminatı alma hakkı vardır. Aynı hakkın emekli ikramiyesi bakımından Sağlık Çalışanlarına da tanınması gerekmektedir. Aksi yöndeki tüm yasal düzenlemeler, Anayasa Mahkemesinin de kabul ettiği gibi, Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olacaktır.

Emekli ikramiyesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağı hükmü, emekli olma şartlarında zamanla oluşan değişiklikler dolayısıyla da hukuksal dayanağını yitirmiş ve bir başka açıdan daha Anayasa’ya aykırı hale gelmiştir.  

Şöyle ki; artık Sağlık Çalışanları kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl çalışma şartını yerine getirmeleri emekli olmaları için yeterli değildir. Bunun yanı sıra bir de gerekli yaş şartını taşımaları gerekmektedir. Bu yaş 65’e kadar uzamaktadır. Yani artık bir Sağlık Çalışanı gerekli çalışma süresini tamamlamış olsa dahi, emekli aylığına ve emekli ikramiyesini hak kazanmak için gerekli yaş sınırını doldurmayı beklemek zorundadır. Bu durumda gerekli çalışma süresini doldurduktan sonra çalışmaya devam etmek, eskiden olduğu gibi Sağlık Çalışanları bakımından bir tercih değil zorunluluk halini almıştır.

Bu durumda da Emekli Sandığı Kanununun 89/4. maddesinde yer alan “30 fiili hizmet yılından fazla süreler” cümlesi ile getirilen şart bir angarya halini almıştır. 30 yılı aşan çalışmanın ihtiyari olmaktan çıkıp, hayatın olağan akışı gereği zorunlu hale gelmesiyle birlikte, çalışılan sürenin tamamı için emekli ikramiyesi ödenmesi Anayasa’da düzenlenen “angarya yasağının” da bir gereğidir.Bu vesileyle Yargı Kararının tüm Sağlık Çalışanlarına hayırlı olmasını diliyorum.'' dedi.