Öfke: kişinin olay veya durumlara vermiş olduğu olumsuz tepkiye, sinirlenmesine agresif hal ve durumlarına denir.
Öfke sıradan işlevsel bir duygudur. Fakat bu duygu işlevsellikten çıkıp kişinin kendisine ve karşısındaki insana zarar vermeye başladığı anda olay farklı bir boyuta kayar.
Kişinin öfkelenmesinin arkasında başka duygular yatar.
Kişi eğer kendisini yetersiz aşağılanmış ve değersiz hissediyorsa olaylara ve durumlara tepkisi normalin üzerinde seyreder çok sıradan ve çoğu insan için önemsiz sayılabilecek bir durum kişide aşırı reaksiyona sebebiyet veriyorsa bu durumda akla ilk gelecek, kişinin eksik hissettiği hangi duyguyu çağrıştırdığıdır.
Başka bir acıdan olay ele alındığında kişilerin hiç olaya gerekli tepkiyi vermemesi hep içine sindirmeye çalışması sonucu dolan bir kovanın taşması durumudur. Zamanında vermediği ve veremediği tepkileri çok küçük bir olayda aşırı tepki ve öfkeyle gösteriyorsa, bunun nedeni kendisinin zamanında dile vuramadığı normal tepkilerin birikmiş halidir.
Kişiler bazen ufacık şakalara dahi büyük tepki verebilir, bunun en büyük sebebi dolmuş olmak veya kendisinin eksi gördüğü tarafına dokunulmuş olmasıdır (yetersizlik değersizlik vb...)
Kişilerin olaylara normal ölçüde öfkelenmesi gerekir. Bu bazı olayların çözümünde yarar sağlar fakat öfke, zarar boyutuna dönüşmüşse tehlike başlamıştır.
Öfke her zaman değişik duygusal eksikliklerin tepkisidir diyemeyiz. Bazen de kişinin yanlış yetiştirilmiş olmasının sonucudur. Özellikle erkek çocukların sinirlenip öfkelenmesi aile tarafından aslan oğlum, erkek evladım vb...övgülerle sonuçlanmışsa, o erkek çocuk için bu durum iyi davranış olarak yer etmiştir.
Peki öfkelenmemek için ne yapmalıyız, hangi yöntemlere başvurmalıyız.
Olumsuz bir olayda öfkelenmeden önce sağlıklı düşünmeye çalışarak kendimize şunu sormalıyız bu olaydaki kişi benim için ne kadar önemli, öfkelenmeme kendimi yıpratama değer mi diye düşünmek ve vazgeçmek
İkinci olarak aklımıza gelecek olan öfkelenince kazanacağım ve kaybedeceklerim ne kazançlımı çıkarım zarar mı ederim diye muhasebe yapmak
Üçüncü aşamanız derin nefes alıp ortamı terk etmek.
Bu üç yöntem öfke kontrolünde bizleri kazançlı kılar.
Peygamber efendimizin öfke konusuyla alakalı hadislerine bir bakalım
Peygamber efendimiz öfkelenen insana öncelikle besmele çekmesini tavsiyede buyuruyor.
Ayakta ise oturmasını, oturduğu halde geçmezse yanı üzerine uzanmasını tavsiye buyuruyor.
Başka bir hadisi şeriflerinde öfke şeytandandır, şeytan ateşten yaratılmıştır, ateşi su söndürür "Biriniz kızdığı zaman abdest alsın."diye buyurmuştur.
Bir diğer hadisi şeriflerinde buyuruyor ki " yiğit dediğin, güreşte rakibini yenen kimse değildir asıl yiğit kızdığı zaman öfkesini yenen kişidir "şeklindedir.
Evet öfke normal işlevselliğinden çıkmış ise zararları sayılamayacak kadar fazladır. Kişiler en büyük suçları (fiziki şiddet, yaralama, cinayet)bu duyguya yenilerek yaparlar.
Öfkemizin altında yatan duyguları tespit edip çözmedikçe, maalesef duyguyu hayatımızdan çıkarmamız mümkün olmayacaktır.
Hoşgörülü, sevecen merhametli olabilmek dileğiyle.
